Viêm khớp tự phát ở thiếu niên là một trong những nhóm bệnh xương khớp tuổi thiếu niên hay gặp nhất hiện nay. Bệnh có diễn biến phức tạp và thường khó nhận biết nên gây khó khăn không nhỏ trong việc chẩn đoán và điều trị. Do đó, các bậc phụ huynh cần cảnh giác với chứng viêm khớp tự phát ở thiếu niên để bảo vệ sức khỏe con cái
Cảnh giác với chứng viêm khớp tự phát ở thiếu niên
Viêm khớp tự phát ở thiếu niên thuộc nhóm bệnh tự miễn, là tình trạng viêm khớp mạn tính kéo dài ít nhất 6 tuần, xảy ra ở những trẻ dưới 16 tuổi. Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng, các nhà nghiên cứu cho rằng bệnh có tính chất tự miễn dịch nhưng tình trạng nhiễm khuẩn lại có khả năng làm khởi động một loạt các quá trình trong hệ thống miễn dịch. Thông thường, bệnh viêm khớp tự phát ở thiếu niên khởi phát sau khi trẻ bị nhiễm virus, Chlamydia mycoplasma, Salmonella, Streptococus, Shigella…
Các thể bệnh viêm khớp tự phát ở thiếu niên bao gồm:
1- Viêm khớp tự phát ở thiếu niên thể viêm một hay vài khớp (Oligoarthritis)
Thể viêm một hay vài khớp là phổ biến nhất với tỉ lệ khoảng 50% trong tổng số các trường hợp viêm khớp tự phát ở thiếu niên. Trẻ có dấu hiệu viêm từ 1 – 4 khớp trong 6 tháng đầu bị bệnh và nếu số khớp viêm không tăng lên trong thời gian này thì được xếp vào nhóm viêm khớp dai dẳng. Thể viêm 1 khớp hay vài khớp thường xuất hiện ở trẻ từ 2-3 tuổi, bé gai ít hơn bé trai với tỉ lệ 1/5. Khớp bị viêm là các khớp gối, cổ chân, khuỷu tay, cổ tay, các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân mà viêm không có tính chất đối xứng.
Bên cạnh đó, có khoảng 20-50% ca bệnh xuất hiện các triệu chứng ở mắt như viêm màng mạch nhỏ, viêm dính mống mắt, xơ hóa đục giác mạc, đục nhân mắt… Bệnh có thể được tiên lượng tốt nếu chỉ có tổn thương tại khớp nhưng ngược lại, tiên lượng yếu hơn nếu có tổn thương ở mắt.
BẠN CÓ THỂ THAM KHẢO THÊM:
2- Viêm khớp tự phát ở thiếu niên thể hệ thống – bệnh Still ở trẻ em
Đây là thể bệnh chiếm tỷ lệ 10-15% trong tổng số các ca bệnh viêm khớp tự phát ở thiếu niên. Triệu chứng chính của bệnh Still trẻ em là trẻ bị sốt cao, da nổi ban màu hồng và viêm khớp. Triệu chứng nổi ban ở da có dạng dát sẩn, màu hồng cá hồi, xuất hiện ở quanh khớp khi trẻ bị sốt cao. Trẻ có thể bị sốt cao từ 39 đến 40 độ rồi tự hạ thân nhiệt về mức bình thường và mỗi ngày trẻ thường phải chịu đựng từ 1-2 cơn sốt như vậy. Trong khi đó, triệu chứng viêm khớp không nhất thiết phải xuất hiện ngay từ khi phát bệnh. Tổn thương do viêm thường gặp ở khớp gối, khớp cổ tay, khớp bàn ngón tay, khớp cổ chân, mang tính chất đối xứng hoặc không.
Ngoài ra, trẻ còn có dấu hiệu nổi hạch, gan lách phình to, viêm màng tim, viêm màng phổi, viêm màng bụng. Với viêm ngoài màng tim, trẻ sẽ bị đau ngực, khó thở, tràn dịch màng tim; trong khi viêm màng trong tim và viêm cơ tim lại hiếm gặp hơn. bệnh có tiến triển rất đa dạng, trẻ em mắc bệnh có thể chỉ bị bệnh trong thời gian ngắn và không để lại di chứng nhưng cũng có thể bị di chứng biến dạng khớp nặng nề.
3- Viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp
Có 2 loại là: viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp âm tính và viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp dương tính.
- Viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp âm tính (polyarthritis, RF negative)
Xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào (trong giới hạn dưới 16 tuổi) nhưng thường gặp nhất là ở trẻ trên 10 tuổi với viêm từ 5 khớp trở lên trong 6 tháng đầu tiên mắc bệnh.
- Viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp dương tính
Bệnh cũng phổ biến ở trẻ trên 10 tuổi, chủ yếu là bé gái với các triệu chứng viêm khớp giống như viêm khớp dạng thấp ở người lớn. Đôi khi xuất hiện thêm các biểu hiện ngoài khớp như nổi hạt dưới da, viêm mạch và có khả năng để lại di chứng biến dạng và phá hủy khớp nặng nếu không được điều trị đúng cách.
4- Viêm khớp thể viêm nhiều điểm bám tận
Những trẻ từ 12-16 tuổi là đối tượng mắc bệnh chủ yếu của thể này, trong đó, nam giới chiếm tỷ lệ cao hơn. Viêm khớp thường xuất hiện ở các khớp ngoại vi như khớp háng, gối, cổ chân hoặc các khớp nhỏ ở bàn chân và không đối xứng. Sau khi có dấu hiệu viêm khớp ở chi dưới, bệnh nhân sẽ xuất hiện một số biểu hiện ở cột sống. Các tổn thương ngoài khớp hay gặp là viêm mống mắt cấp tính gây đỏ và đau mắt. Nếu không được điều trị kịp thời và kiểm soát tốt, viêm khớp thể viêm nhiều điểm bám tận có thể tiến triển nhanh và dẫn đến dính khớp, tàn phế.
5- Viêm khớp vảy nến
Thể viêm khớp vảy nến xuất hiện chủ yếu ở độ tuổi từ 7 – 11 với các triệu chứng đầu tiên tại khớp trước khi có các tổn thương ở da. Viêm một vài khớp lớn và khớp nhỏ, không có tính đối xứng, thường gặp là khớp gối, khớp ngón tay, ngón chân. Bệnh tiến triển đa dạng có thể gây tổn thương khớp rất nhẹ hoặc tổn thương khớp nặng dẫn đến biến dạng khớp.
Điều trị viêm khớp tự phát ở thiếu niên bao gồm các biện pháp không dùng thuốc, dùng thuốc và điều trị ngoại khoa. Mục đích của điều trị là kiểm soát tiến triển của bệnh sớm nhất có thể để hạn chế đến mức tối đa những tổn thương gây phá hủy và biến dạng khớp, duy trì chức năng vận động khớp cho người bệnh. Viêm khớp tự phát ở thiếu niên có thể gây ảnh hưởng xấu đến sinh hoạt và học tập của trẻ nên gia đình và nhà trường cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để giúp trẻ sớm thoát khỏi căn bệnh nguy hiểm này.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!